پرده گوش یا همان پرده صماخ از سلول های اپیتلیوم سنگفرشی تشکیل شده است که وجود سوراخ یا پارگی در بافت این سلول های اپیتلیوم سنگفرشی را پارگی پرده گوش گویند. فضای بین گوش میانی و گوش خارجی توسط همین سلول های اپیتلیوم سنگفرشی که به پرده گوش شناخته شده اند از هم جدا می شوند. امواج صدا ابتدا وارد گوش خارجی شده و پس از بازخورد با این پرده در آن ایجاد ارتعاش کرده و به گوش میانی میرسد. این سوراخ ایجاد شده و یا همان پاره شدن پرده گوش می تواند منجر به کاهش شنوایی و همچنین می تواند گوش میانی را در برابر عفونت آسیب پذیر کند. عمدتا این پارگی ها به مدت هفت الی ده روز طی یک دوره مصرف دارو بهبود می یابد اما در مواقع حاد و پیشرفته نیاز به جراحی دارد. توسط بهترین متخصص گوش و حلق و بینی در یزد ، دکتر محمد حسین دادگرنیا علائم پارگی و شدت حاد بودن معاینه می شود و تصمیم به نحوه درمان گرفته خواهد شد.
پرده گوش چیست ؟
شنوایی یکی از بهترین و بزرگترین نعمت های خداوندی است که فرد از آن برخوردار است. شنوایی به وسیله پرده گوش ممکن شده است و بروز هر نوع مشکلی در آن می تواند در میزان شنیداری بیمار خلل ایجاد کند. پرده گوش یک عضو گوش است که برای کاهش نویز و صداهای محیطی و حفظ حریم شخصی استفاده می‌شود. این وسیله به صورت یک قطعه پارچه‌ای یا پلاستیکی با سوراخ کوچک برای عبور هوا از آن ساخته می‌شود و در داخل گوش قرار می‌گیرد. پرده گوش معمولاً برای کسانی که در محیط‌های پرسه و شلوغ کار می‌کنند، مانند کارگران صنعتی، موسیقی‌دانان و ورزشکاران، استفاده می‌شود. همچنین، افرادی که به دلیل بیماری‌های گوش مانند تحریک و درد گوش، حساسیت به صدا یا افرادی که در محیط‌های پرصدا زندگی می‌کنند، می‌توانند از پرده گوش استفاده کنند.
عوارض پارگی پرده گوش
پارگی پرده گوش ممکن است علائم و عوارضی را ایجاد کند که شامل موارد زیر می‌شوند:
- درد شدید در گوش
- خونریزی از گوش
- کاهش شنوایی
- سرگیجه
- تهوع و استفراغ
- احساس سرگیجه
- احساس سوت زدن در گوش
در صورت تجربه هر یک از این علائم، بهتر است به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید تا تشخیص دقیقی درباره وضعیت پرده گوش شما بدهد و درمان مناسب را تجویز کند.
پارگی پرده گوش در کودکان
پارگی پرده گوش در کودکان ممکن است به علل مختلفی از جمله عفونت، ضربه، تروما، یا استفاده نادرست از برخی وسایل باشد. این مشکل می‌تواند باعث کاهش شنوایی، درد و عفونت گوش شود. برای تشخیص پارگی پرده گوش در کودکان، پزشک معمولاً از ابزارهایی مانند اسکوپی و یا آزمایش های شنوایی استفاده می کند. درمان پارگی پرده گوش در کودکان بستگی به علت و شدت آن دارد، اما ممکن است شامل داروهای ضد التهاب، آنتی بیوتیک، یا در برخی موارد، جراحی باشد
چه عواملی می تواند موجب پارگی در گوش شود ؟
- فشار دادن بیش از حد ابزار پاک کننده گوش مانند گوش پاک کن یا کبریت و غیره
- وارد کردن وسایل تیز در مجرای گوش
- صدا هایی با طول موج بالا مانند صدای انفجار
- وارد شدن فشار زیاد آب مانند غواصی در عمق بسیار
- عفونت های مداوم گوش میانی
علائم پارگی پرده گوش
این نشانه ها شامل موارد زیر خواهد بود:
درد در ناحیه گوش که تقریبا زود فروکش خواهد کرد. اما در برخی مواقع ممکن است این درد شدید و یا کم باشد. به مرور درد کم شده و گوش شروع به ترشح می کند.
- ترشحات مخاطی
- از دست دادن درصدی از شنوایی
- صدای وزوز در گوش
- سرگیجه حتی در مواقع استراحت
- حالت تهوع
علت های پارگی پرده گوش می تواند موارد زیر باشد:
عفونت گوش میانی :
یکی دیگر از علت های مهم در این عارضه که منجر به سوراخ شدن پرده گوش می شود ، عفونت متناوب و مکرر گوش میانی به حساب می آید. این نوع عفونت عمدتا موجب تجمع مایعات در گوش میانی می شود. فشار ناشی از این مایعات می تواند منجر به پارگی گردد. این پارگی پرده گوش باعث وارد شدن باکتری و قارچ های مجرای گوش خارجی به گوش میانی می شود. به دنبال این اختلال گوش دچار ترشحات چرکی و عفونت می شود. هرچند که در این حالت شخص هیچگونه دردی را احساس نمی کند اما عموما متوجه آلوده شدن بالش خود را به ترشحات خارج شده از گوش را متوجه می شود.
پارگی به علت وجود عفونت :
این مورد شاید بیشتر از باقی موارد موجب پارگی شود. وقتی گوش عفونت می کند ، عفونت تجمع می یابد و ممکن است موجب پارگی پرده شود. البته این گفته به معنی این نیست که حجم عفونت حتما باید زیاد باشد بلکه در مواردی که حجم عفونت کم اما به حالت مکرر وجود دارد باعث تضعیف پرده گوش شده و در نهایت به آن صدمه وارد کند چنین افرادی که دارای این حالت می شوند عمدتا به کم شنوایی دچار می شوند.
پارگی به علت برخورد ضربه :
به علت وارد کردن یک وسیله نوک تیز به داخل مجرای گوش به وجود می آید. عمدتا افراد برای تمیز کردن یا برطرف کردن احساس خارش با استفاده از گوش پاک کن ، کبریت و یا دیگر ابزار استفاده می کنند.گاهی نیز این ضربه ها ناگهانی رخ می دهد به عنوان مثال سیلی زدن به گوش و یا برخورد توپ به ناحیه گوش باعث پارگی می شود. اگر گوش ها محافظ نداشته باشند شنیدن صدای بلندی مانند صدای انفجار عمدتا باعث پارگی در پرده گوش خواهند شد زیرا موج بلندی از صدا وارد گوش شده و به پارگی منجر خواهد شد.
روند تشخیص پارگی پرده گوش
تشخیص پاره شدن پرده گوش به عهده پزشک متخصص گوش و حلق و بینی است. برای تشخیص دقیق پارگی حتما باید به متخصص مراجعه کرد زیرا در برخی موارد وجود چرک درون گوش مانع از مشاهده پزشک می شود و در نتیجه ابتدا گوش نیاز به شستشو دارد و پس از تمیز شدن متخصص قدرت دید و تشخیص بهتر را می یابد. بعد از تشخیص بهترین متخصص گوش در یزد باید میزان و محل پارگی پرده گوش را مشخص کرده و با توجه به این امر روند درمان را برای بیمار انتخاب کرد. پارگی های کوچک شانس بیشتری برای درمان زودتر دارند و عمدتا نیازی به جراحی نخواهند داشت.
اگر این عارضه کوچک و یا در مرکز گوش واقع شده باشد شانس بهبود بالاتری به نسبت شرایط حاد پارگی بیشتر دارند و عمدتا با مصرف دارو درمان می شوند. اکثر افرادی که پارگی گوش را دارند دچار کم شنوایی می شوند در نتیجه شنوایی سنجی در این افراد شاخص اهمیت است. این را نیز توجه داشته باشید که تمامی پارگی های گوش احتیاج به درمان ندارند. زیرا پارگی های ریز و خفیف عمدتا به خودی خود بهبود می یابند و نیاز به راه های درمانی خاص نخواهند داشت و طبیعتا شانس درمان آنها بیشتر از باقی افراد خواهد بود.
روش انجام جراحی برای ترمیم پرده گوش به چه صورت است؟
در مواردی متخصص تصمیم به جراحی می گیرد که برطرف شدن و درمان پارگی پرده گوش در مدت زمان طولانی بهبود نیافته باشد و یا شدت پارگی بسیار باشد. در انجام این روش برش کوچکی در پشت لاله گوش برای دسترسی به پرده صماخ و فضای گوش میانی ایجاد می شود و با استفاده از میکروسکوپ مورد بررسی قرار می گیرد
آیا پارگی پرده گوش موجب ناشنوایی می شود ؟
درصد و میزان پارگی و همچنین محل پارگی گوش عمدتا افت کیفیت شنوایی را به دنبال دارد
چه زمانی برای مراجعه به پزشک مناسب است ؟
گاهی اوقات پارگی پرده گوش پس از چند هفته به طور خود به خودی بهبود می یابد. البته این بهبود در صورتی شدنی است که مدت زمان زیادی از ایجاد پارگی نگذشته باشد. اما اگر این بهبودی رخ ندهد و درمان به موقع انجام نشود می تواند زمینه ساز بسیاری از مشکلات شنوایی اعم از کرشدن ، وزوز در گوش ، فلج عصب صورت و مشکلات مغزی منجر می شود. لذا توصیه می شود در اولین فرصت درمان این بیماری را جدی بگیرید. احساس وجود هر کدام از این علائم که در بالا ذکر شد باید جدی گرفته شود و بعد از گذشت چند روز که همچنان ماندگار است به متخصص مراجعه کنید و معاینه شوید که تشخیص و روند درمان هرچه زودتر اجرا گردد.
پیشگیری از پاره شدن پرده گوش :
به منظور پیشگیری از این عارضه می توانید به رعایت چند نکته زیر دقت داشته باشید:
- بعد از حمام و شنا حتما گوش خود را خشک کنید، نه به وسیله فرو بردن هر نوع جسم خارجی در گوش بلکه این کار را با استفاده از باد گرم سشوار می توانید انجام دهید به این صورت که سشوار را در فاصله نیم متری از گوش قرار داده و شروع به خشک کردن می کنید.
- از خاراندن گوش توسط گوش پاک کن ، پنبه ، دستمال یا هر وسیله دیگر خودداری کنید.
- در صورت درد یا عفونت گوش فورا به بهترین متخصص گوش و حلق و بینی یزد مراجعه کنید.
- از مسافرت با هواپیما در زمان عفونت سینوس ها یا وجود علائم سرماخوردگی اجتناب کنید.
پارگی پرده گوش در کودکان :
بافت گوش کودکان به نسبت بزرگسالان بسیار حساس تر است در نتیجه امکان وارد شدن آسیب به گوش کودکان به تناسب بیشتر از باقی افراد بزرگسال است. تعداد بسیاری از خانواده ها با وجود تمام توصیه های داده شده جهت استفاده نکردن از گوش پاک کن برای کودکان جهت تمیز کردن گوش فرزند خود متاسفانه توجهی به این امر نداشته و مجدد برای بهداشت و سلامت گوش کودک دلبند خود از گوش پاک کن استفاده می کنند و در مواردی موجب صدمه رساندن به پرده گوش کودک می شوند. در اکثر موارد پارگی ها توسط خود کودک ایجاد شده زیرا با دیدن والدین خود که در مواقع خارش و یا به جهت تمیز کردن گوش از گوش پاک کن یا پنبه و غیره استفاده می کنند آنها نیز به تقلید از بزرگترها این کار را انجام داده و با ضربه وارد کردن به غشای داخلی گوش موجب پارگی پرده گوش خود می شوند. اما خوب است بدانید که رایج ترین علت پارگی وجود عفونت های مکرر در کودکان است.
درمان پارگی پرده گوش به چه صورتی انجام می شود ؟
پس از داشتن هر کدام از نشانه های احتمالی پاره شدن پرده گوش بهتر است به متخصص مراجعه کنید و تست شنوایی سنجی را انجام دهید پس از تشخیص بهترین متخصص گوش و حلق و بینی در یزد در صورت کم بودن درصد پارگی متخصص با تجویز دوره درمانی فرد را تحت درمان قرار می دهد.درمان توسط متخصص به سه روش مورد استفاده قرار می گیرد. که در زیر به آن ها می پردازیم :
دارو درمانی
استفاده از آنتی بیوتیک برای درمان و بهبودی پارگی پرده گوش :
استفاده از این داروها برای درمان عفونت ها بسیار موثر است ، آنتی بیوتیک ها می توانند از گسترش عفونت در تمام اندام های بدن خودداری کنند. همانطور که بیان شد عفونت ها می توانند موجب پارگی شوند برای اقدام درمان انها باید سریعتر اقدام کرد
تمپانوپلاستی
اما زمانی که تشخیص به میزان پارگی پرده گوش بیشتر باشد متخصص روش جراحی را انتخاب می کند ، روش های جراحی متفاوتی برای ترمیم پرده گوش وجود دارد که با قرار دادن بافتی نازک بر روی پوسته بلند شده پرده گوش موجب ترمیم آن می شود. نام این متد جراحی تمپانوپلاستی است. جراحی یک روش ایمن و دائمی برای ترمیم درصد پارگی است که درصد موفقیت این روش برای برگرداندن شنوایی و ترمیم پارگی بالاست.
مراقبت های بعد از انجام تمپانوپلاستی :
عواملی از قبیل خونریزی خفیف و خارج شدن ترشحات از گوش بعد از اتمام جراحی پرده گوش ، امری طبیعی است و جای هیچگونه نگرانی باقی نمیگذارد زیرا طی گذشت چند روز تمامی این نشانه ها بر طرف خواهد شد.
افرادی که جراحی پارگی پرده گوش انجام داده اند، تا چندین روز بعد از جراحی اجازه حمام رفتن ندارند و به شما توصیه می شود که مدت زمان دقیق آن را از متخصص خود بپرسید چون بسته به شرایط هر شخص با درصد پارگی های متفاوت ، متغیر است.
بعد از چندین روز که متخصص اجازه استحمام به شما را داد بهتر است از پنبه ای آغشته به وازلین را در لاله گوش استفاده کنید که از خیس شدن مجاری داخل گوش خودداری کنید ؛ زیرا این خیس شدن ممکن است زمینه ساز عفونت باشد.
سوالات متداول :
آیا ترمیم پارگی پرده گوش بدون مراجعه به متخصص امکان پذیر است ؟
در صورتی که در مدت زمان کوتاهی بعد از پارگی به یک متخصص گوش و حلق و بینی خوب در یزد مراجعه کرده باشید با مصرف دوره ای دارو احتمال بهبودی بیشتر می شود در غیر اینصورت باید از روش های دیگری استفاده کنید.
آیا افرادی که به این عارضه دچار شده اند می توانند به حمام بروند ؟
این افراد بهتر است که با پوشاندن کانال های مجاری گوش از مرطوب شدن ان ها خودداری کنند.
آیا وزوز گوش به دلیل پارگی پرده گوش اتفاق می افتد ؟
خیر ممکن است عوامل دیگری نیز موجب وزوز در گوش شوند.
کلام اخر :
پارگی پرده گوش در صورتی که جدی گرفته نشود می تواند زمینه ساز بروز بسیاری از بیماری های خطرناک دیگر شود لذا در صورت داشتن عفونت گوش و یا دیگر نشانه هایی که در بالا گفته شد سعی کنید برای درمان اتلاف وقت نداشته باشید و در صورت داشتن هر کدام از نشانه های بیماری بی درنگ به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.تا وی با تشخیص درست به بهبود پرده گوش کمک کند و مانع از بروز هرگونه بیماری احتمالی دیگر ممانعت کند.
دیدگاه خود را بنویسید