آلرژی

بیماری آلرژی یکی از شایع ترین بیماری ها در دنیای مدرن کشور های صنعتی به حساب می آید که عمدتا نیمی از مردم این نواحی به آن مبتلا هستند. سیستم ایمنی هر شخص با فرد دیگر بسیار متفاوت بوده و هر چقدر این سیستم ایمنی قوی تر باشد ، فرد سالم تر است و کمتر دچار عارضه خواهد شد. واکنش های خیلی شدید بدن را حساسیت می گویند که گاها فصلی و در برخی موارد به صورت دائمی پدید می آید. این عارضه عمدتا در مواقعی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن به مواردی ریکشن نشان داده است که در تمامی افراد به این نوع نخواهد بود در نتیجه فرد دچار حساسیت شده است. در این مقاله که توسط دکتر محمد حسین دادگرنیا ، بهترین متخصص گوش و حلق و بینی در یزد گردآوری شده ، قصد برآن است که شرح کاملی از این بیماری و انواع را بیان کنیم و راه های درمان را شرح دهیم ؛ در نتیجه تا پایان این مقاله با ما همراه شوید.

آلرژی چیست ؟

همانطور که گفته شد به حالتی از فرد گفته می شود که سیستم ایمنی بدن او عوامل بیرونی را مضر تلقی کند که برای دیگر اشخاص بدین صورت نخواهد بود. و در جهت واکنش بدن به این عوامل منجر به حالت ها و دگرگونی هایی نظیر عطسه های پشت سر هم ، احساس خارش در پوست ، کهیر زدن ، آبریزش بینی و چشم ها می شوند که همگی بخشی از نشانه ها و علائم حساسیت ها و آلرژی می باشند.

به طور عمده عللی که باعث بروز این اتفاقات در افراد می شود را آلرژن می نامند. چند آلرژن را می توان نام برد عبارتند از : خاک ، گرده و غبار ، گل و گیاه ، مواد غذایی و دارویی از این قبیل هستند. دقت داشته باشید که حساسیت را بر اساس نوع آلرژن ها دسته بندی می کنند.

چه چیزی باعث می شود که فرد به آلرژی مبتلا شود ؟

این بیماری یک نوع اختلال در سیستم ایمنی بدن به حساب می آید که بر گرفته از عدم تحمل دستگاه ایمنی در مقابل علل خارجی مضر می باشد. در این شرایط بدن در برابر آنتی ژن ها بیش از حد عکس العمل نشان می دهند. به پادتنی که باعث پاسخی به این شدت از سوی سیستم ایمنی شود ، ماده حساسیت زا یا آلرژن می گویند. گرده برخی از گیاهان ، گرد و خاک و بعضی مواد شیمیایی می توانند باعث حساسیت فرد شوند.

زمانی که شخصی برای اولین بار در برابر یک ماده حساسیت زا قرار می گیرد، لنفوسیت های او فعال می شود و آنتی بادی را ترشح می کنند ، این ماده بعد از ترشح ، بر سطح ماستوسیت ها واقع می شود. اگر فرد مجدد در مقابل همان آلرژن قرار بگیرد ، آنتی ژن های آن به پادتن های موجود بر سطح ماستوسیت ها می چسبند. این کار سبب می شود تا سلول ماستوسیت ریز دانه های حاوی میانجی های التهابی به خصوص هیستامین را رها و آزاد کند. رهایی این میانجی ها نشانه های حساسیت را در پی دارد ، ورم ، خارش ، آبریزش بینی و چشم ، قرمزی ، تنگی نفس و غیره.

علائم آلرژی پوستی

نشانه های آلرژی پوستی ممکن است متنوع باشند و به شدت و نوع آلرژن و واکنش بدن به آن بستگی دارد. اما برخی از علائم شایع آلرژی پوستی عبارتند از:

خارش: خارش قوی و مزاحم در ناحیه مورد آلرژی، مانند پوست صورت، دستها، پاها و غیره.
قرمزی و التهاب: پوست در ناحیه آلرژی قرمز و التهاب دارد و ممکن است ملتهب و دردناک باشد.
تورم: ناحیه آلرژی شده ممکن است متورم شود.
آکنه و پوسته ‌پوسته شدن: در برخی موارد، آلرژی می ‌تواند با ظهور آکنه ‌های قرمز یا پوسته ‌پوسته شدن پوست همراه باشد.
حساسیت به لمس: ناحیه آلرژی آسانتر به لمس حساسیت نشان می ‌دهد و ممکن است درد یا سوزش نیز احساس شود.
تشدید علائم با تماس با آلرژن: علائم آلرژی پوستی معمولا تشدید پیدا می کنند و بیشتر می‌ شوند هنگامی که پوست با آلرژن در تماس است، مانند آلرژن ‌های موجود در مواد شوینده، عطرها، مواد آرایشی و غیره.

در صورتی که شما یا کسی دیگری علائم آلرژی پوستی را تجربه می‌کنید، مهم است که به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص درست و درمان مناسب ارائه شود.

انواع آلرژی غذایی

آلرژی غذایی یک واکنش ناخواسته و غیرطبیعی از سیستم ایمنی بدن به مواد غذایی است. برخی از انواع آلرژی غذایی عبارتند از:
آلرژی به آجیل: مانند بادام، فندق، بادام زمینی و غیره.
آلرژی به گلوتن: مانند سیلیاک بیماری، که بر اثر مصرف گلوتن (موجود در گندم، جو و جو دوسر) ایجاد می‌شود.
آلرژی به ماهی و غذاهای دریایی : مانند آلرژی به ماهی، میگو، صدف و سایر مواد دریایی.
آلرژی به لبنیات: مانند حساسیت به شیر، پنیر، بستنی و محصولات لبنی دیگر.
آلرژی به تخم ‌مرغ : مانند آلرژی به تخم ‌مرغ تازه یا در مواد غذایی.
آلرژی به سویا : مانند آلرژی به سویا و محصولات مشتق شده از آن.
آلرژی به میوه‌ها و سبزیجات: مانند آلرژی به سیب، خرما، هلو، هندوانه، هویج و غیره.

این فقط چند نمونه از انواع آلرژی غذایی هستند و هر فرد ممکن است به مواد غذایی دیگری نیز آلرژی داشته باشد. در صورت مشاهده هرگونه علائم آلرژیک پس از مصرف غذا، مهم است به پزشک مراجعه کنید.

چگونه واکنش آلرژیک تشخیص داده می‌ شود؟

واکنش‌ های آلرژیک می‌ توانند در برابر مواد مختلفی از جمله غذاها، داروها، الرژن‌ های هوا، نیش زنبور عسل و غیره رخ دهند. برای تشخیص واکنش آلرژیک، معمولاً از روش‌ های زیر استفاده می‌شود:

تاریخچه بیماری : پزشک ممکن است سوالاتی در مورد علائم، زمانبندی و شدت واکنش‌ های آلرژیک قبلی شما بپرسد. اطلاعاتی مانند غذاها، داروها یا موادی که با آنها در تماس بوده‌اید نیز می‌ تواند مفید باشد.
آزمایشات پوستی: در این آزمایش، مقدار کوچکی از آلرژن روی پوست شما قرار می ‌گیرد و سپس پوست در نزدیکی آن مکان بررسی می ‌شود. اگر پوست قرمز، خارش داشته باشد یا تورم کند، این نشانه واکنش آلرژیک است.
آزمایش خون : در این آزمایش، نمونه خون شما برای اندازه ‌گیری سطح آنتی‌بادی ‌های مرتبط با آلرژی در بدن بررسی می ‌شود. این آزمایش می ‌تواند نشان دهنده وجود آلرژی در برابر مواد خاصی باشد.

در هر صورت، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین روش برای تشخیص واکنش آلرژیک شما را تعیین کند

علائم و پرهیز از آلرژی :

اشخاص متفاوت ، علامت های مختلفی از Allergy را از خود نشان می دهند که ممکن است ملایم تا شدید باشند. عمدتا این نشانه ها بستگی به نواحی بدن دارد که در برابر علل حساسیت زا واقع می شوند ، دارند. به عنوان مثال ، گرده های گیاهان موجود در هوا از راه بینی وارد مسیر تنفسی شده اند و یکسری نشانه های مانند سرفه ، خارش ، گرفتگی و آبریزش بینی ، عطسه و خس خس را به دنبال دارند. در برخی موارد موجب بروز خارش و آبریزش از چشم می گردند.

آلرژی غذایی جزو خارش گلو ، آبریزش بینی ، تهوع ، استفراغ ، شکم درد و اسهال می باشد.
آلرژی پوستی نیز جزو ، ضایعات پوستی ، خارش ، کهیر ، جوش ، تاول ، سرخی پوست و غیره می گردد.

علل بروز حساسیت :

غذا :

عمدتا این نوع از حساسیت در میان نوزادان رخ می دهد و اکثرا با رشد تغییر می کند و از بین می روند. اگرچه بعضی از این نوع حساسیت های غذایی می تواند جدی باشد و از بین نیز نرود. تعدادی از این نوع می توانند تنها علائم آزار دهنده مانند خارش ، آبریزش بینی یا اسهال را برای فرد به همراه بیاورند. عمدتا به این مواد خوراکی آلرژی بیشتر نشان داده اند : شیر یا محصولات لبنی ، تخم مرغ ، گندم ،سویا ، بادام زمینی و مواد خوراکی مانند گردو ، خربزه و غیره می باشد.

ذرات معلق در هوا :

عمدتا به علل محیطی شناخته می شود ، نمونه های از این نوع عبارتند از ، هاگ قارچ ها ، ذرات پوستی حیوانات خانگی همچون شوره. گرده گل ها ، چمن ها و درختان که نسبتا در فصل بهار این درصد بیشتر اتفاق میافتد.

داروها :

استفاده بعضی از دارو ها ممکن است باعث حساسیت شوند. آنتی بیوتیک ها از عمده داروهایی هستند که سبب آلرژیک می شوند.

موادشیمیایی :

بعضی از وسایل آرایشی یا مواد شوینده ممکن است باعث واکنش آلرژی مثل ، کهیر ، جوش های پوستی و خارش شود. زیرا می تواند فرد به یک یا چند مواد از ماده سازنده این محصولات حساسیت داشته باشد. رنگ موها ف شوینده ها ، حشره کش ها همگی می توانند عکس العمل آلرژیک داشته باشند.
بعضی از مواردی که می تواند برای پرهیز از آلرژن موثر واقع شود ، عبارتند از :

نگهداری حیوانات خانگی دور از فضای اتاق و رختخواب
به صورت مرتب حمام دادن حیوان های خانگی
کف پوش ها و فرش ها را جمع آوری کنید.
استفاده از پرده های ضخیم را فراموش کنید. زیرا محلی است جهت تجمع گرد و غبار.
در مواقعی که آلودگی هوا دوچندان می شود در و پنجره ها را بسته نگهداری کنید.
در فصل بهار که گرده افشانی گل ها شروع می شود بهتر است در صورت نیاز بیرون بروید.
جهت شستشوی بینی بهتر است از سرم استفاده کنید.

نشانه های آلرژی :

آبریزش بینی که عمدتا همراه با مخاط شفاف و کمرنگ خواهد بود.
عطسه های مکرر
سرفه های پی در پی
قرمز شدن چشم ها و آبریزش از آنان
احساس خارش در نقاط بینی ، دهان و چشم ها
حساسیت های فصلی به گل و گیاه و غیره
تورم در اعضای صورت مانند ، لب ها ، چشم ها
اختلال در تنفس
اسهال و تهوع

عوارض حساسیت :

به طور عمده در ابتدا برای افراد این سوال پیش می آید که آیا آلرژی برای فرد خطرناک است ؟ یا خیر؟! در تعداد بسیاری از افراد این حالت به گونه موقت بوده و بعد از مدتی برطرف خواهد شد. طبیعتا اگر شخص اطلاعات دقیقی درباره آلرژن ها داشته باشد با پیشگیری از مقابله و مصرف این موارد می توان مانع بروز حساسیت شود. برخی دیگر نیز که فصلی بوده و تمام روز ها درگیر آن نخواهید بود. در نتیجه با استناد به گفته های دکتر دادگرنیا ، بهترین متخصص گوش و حلق و بینی یزد می توان گفت که Allergy به طور عمده خطرناک نخواهد بود و عوارض جبران ناپذیری را برای فرد به دنبال نخواهد داشت.

تنوع آلرژی ها :

این عارضه از رایج ترین بیماری در میان افراد است که بر اساس علل های به وجود آمده ، به چندین نوع حساسیت دسته بندی خواهد شد.

حساسیت غذایی : از متداول ترین نوع آلرژی است در این گونه شخص به مواد خوراکی خاص حساسیت داشته و بعد از استفاده بدن واکنش نشان داده و یکی از نشانه هایی که در بالا به آن اشاره شد نمایان خواهد گردید. دقت داشته باشید که آلرژی با مسمومیت غذایی متفاوت است. شایان ذکر است در صورت استفاده از مواد خوراکی که به آن حساسیت دارید پس از مصرف در چند دقیقه کوتاه نشانه های اعم از عطسه و سرفه و غیره نمایان خواهد شد.
حساسیت داروئی : برخی مواقع بدن فرد به بعضی از داروها واکنش نشان می دهد و دچار حساسیت می شود. دقت داشته باشید همواره قبل از استفاده از هر نوع داروئی با پزشک خود مشورت کنید.
حساسیت فصلی : به طور عمده آلرژی به گرده های گل و گیاه در فصل بهار و پاییز از عمده ترین نوع از حساسیت های فصلی به شمار می رود.
حساسیت پوستی : این نوع از Allergy عمدتا با نام های دیگری همچون اگزما و یا درماتیت شناخته شده است. علائمی همانند ، کهیر ، دانه های قرمز و غیره می تواند از دلایل بروز این بیماری در پوست می باشد.