اتواسکلروز

در بیماری اتواسکلروز، استخوانچه ها در ناحیه ای مشخصی ( استخوانچه رکابی) از گوش میانی دچار رشد استخوانی به صورت غیر نرمال می شوند. این نوع از بیماری گوش در میان بزرگسالان بسیار شایع بوده ، سبب کم شنوایی تدریجی در افراد شده است. بهتر است بدانید در صورت ابتلا به این بیماری شنواییتان را به طور کامل از دست نخواهید داد ، بلکه تنها موجب کاهش در شنوایتان خواهد شد. برای اطمینان خاطر از روند این بیماری و روش ها و راه هعای ردمان بهتر است مقاله دکتر محمد حسین دادگرنیا ، بهترین متخصص گوش و حلق و بینی در یزد را تا انتها مطالعه کنید.

تعریف کامل از بیماری اتواسکلروز

نام دیگر این عارضه به سخت گوشی معروف می باشد که به دلیل این بیماری روند عملکرد طبیعی گوش با اختلال مواجه می شود. بافت های درون گوش به مرور زمان شروع به ترمیم و بازسازی خواهد کرد. در مواردی که روند بهبود و ترمیم بافت های داخلی گوش دچار خلل شود و یا به صورت غیرطبیعی انجام پذیرد و به فرمی آنرمال باشد توانایی های گوش را تحت تاثیر قرار دهد. در بیماری اتواسکلروز این پروسه به طور معمول بیشتر بر روی استخوانچه رکابی تاثیر می گذارد زیرا با کم شدن حرکت های استخوانچه تحرک مایعات درون گوش داخلی رو به کاهش خواهد رفت. در صورتی که برای بهبود شنوایی بایستی استخوانچه بتواند آزادانه حرکت کند. به یاد داشته باشید در مواردی که این بیماری درمان نگردد قادر است که زندگی روزمره فرد را با اختلال شدید مواجه بسازد.

آشنایی با ساختار کلی گوش

• گوش خارجی

از وظایف گوش خارجی میتوان به جمع آوری صداهای آکوستیک و انتقال آن به بخش های داخلی تر اشاره کرد.

• گوش میانی

صدای جمع آوری شده در گوش خارجی، توسط گوش میانی دریافت و با بر خورد به پرده گوش و ایجاد ارتعاشات سبب تولید انرژی مکانیکی می شود. گوش میانی دارای سه استخوانچه، چکشی، رکابی و سندانی می باشد. که بیماری استخوانچه گوش رکابی و یا اتواسکلروز در این ناحیه آغاز و شروع به رشد خواهد کرد.

• گوش داخلی

صداهای جذب شده توسط گوش میانی طی یک فرایندی در گوش داخلی سبب درک صداهای بیرونی در فرد می شود.

انواع اختلالات در گوش

در صورت بروز هرگونه اختلال در هنگام انتقال صدا از گوش خارجی به گوش میانی، سبب بروز مشکلات شنوایی هدایتی و انتقالی خواهید شد.
اما اگر مشکلی در گوش داخلی پیش بیاید، از نوع شنوایی حسی بوده و در صورت مشکلات عصبی به آن اختلال عصب شنوایی خواهند گفت. بهتر است بدانید ممکن است تمامی این مشکلات در هر سه قسمت گوش رخ دهدکه به اختلال شنوایی ترکیبی دچار خواهید شد. بیماری رشد غیر طبیعی در استخوان گوش میانی از شایع ترین اختلالات در گوش میانی می باشد.

عامل بروز بیماری اتواسکلروز چیست؟

• ژنتیک

ژنتیک از جمله موارد موثر در مبتلا شدن افراد به این بیماری می باشد. وجود این بیماری در فرزندانی با یک والدین مبتلا، 25 درصد و در والدینی که هر دو آن ها مبتلا بوده اند،50 درصد است.

• بارداری

وجود بیماری اتواسکلروز در مادران باردار و بلافاصله بعد از بارداریشان بسیار شایع است. با هر بار بارداری میزان کاهش شنوایی می تواند، در مادران افزایش پیدا کند.

• عفونت های ویروسی

متخصصان عقیده دارند این بیماری رابطه مستقیمی با سرخک داشته، و عفونت های ویروسی می تواند در بروز و تشدید آن بسیار موثر باشند.

• ضربه

خطر ابتلا به بیماری رشد غیر طبیعی در استخوان گوش میانی می تواند، بر اثر وارد شدن ضربه ای محکم و شکسته شدن استخوان گوش باشد.

• بیماری خود ایمنی

در برخی موارد سیستم ایمنی بدن، بافت های سالم خود را نوعی بافت بیگانه تشخیص داده، و با آن همانند یک عامل به وجود آورنده بیماری رفتار می کند. به همین جهت در بروز این نوع از بیماری می تواند بسیار تاثیر گذار باشد.

پیشگیری از ابتلا به سخت گوشی

به صورت عادی راهی برای پیشگیری و مقابله با ابتلا به این بیماری وجود ندارد. زیرا بسیاری از متخصصین گوش و حلق و بینی بر این باورند که این عارضه پایه و اساس وراثتی دارد. از همین رو می توان تنها راه کار اصولی برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری دریافت مشاوره های ژنتیکی و بررسی زمینه های ارثی می باشد. شایان ذکر است که با مراجعه به موقع به دکتر درمان اتواسکلروز می توان برای پیشرفت این بیماری بهترین راه کار را در نظر گرفت. به یاد داشته باشید که درمان به موقع و متناسب با وضعیت شما می تواند بهترین مسیر برای پیشگیری از پیشرفت آن به شمار بیاید.

آیا بیماری اتواسکلروز رو بایستی جدی گرفت ؟

همانطور که مطالعه کرده اید می دانید که در صورت عدم درمان این بیماری ممکن است که درصد شنوایی دچار اختلال شده و دلیلی برای کم شنوایی شد. این امر به مرور زمان ممکن است که افزایش یابد در نتیجه بهتر است که این بیماری را به طور جد در نظر گرفت و بسیار مراقب بود.

چه کسانی در معرض ابتلا به بیماری اتواسکلروز می باشند؟

همانطور که گفته شد وجود این بیماری در افرادی که اعضای خانواده آنان درگیر است بسیار شایع بوده و می تواند در فرزندان دیگر هم به وجود آید. به لحاظ سنی نیز افرادی با گروه سنی 10 تا 45 سال بیشتر در معرض این بیماری قرار خواهند گرفت.

بیماری اتواسکلروز چه عوارضی دارد؟

از مهم ترین و شایع ترین عوارض این بیماری کاهش شنوایی بوده و می توان تاثیر بسیاری بر حلزون گوش بگذارد. در چنین مواقعی همچنان شنوایی کمتر و در برخی مواقع باعث ناشنوایی کامل خواهد شد. روند پیشرفت بیماری حدود 10 الی 20 سال بوده و در افرادی با سنین پایین بیماری اتواسکلروز به سرعت پیشرفت خواهد کرد.

علائم بیماری استخوان گوش میانی چیست؟

بعد از ابتلا به این بیماری به تدریج شنوایی گوشتان کاهش خواهد یافت. متوجه می شوید صداهایی با فرکانس پایین به اصطلاح بم را نمی شنوید. بعد از آن گوشتان شروع به سوت زدن، وز وز کردن، غرش و غیره می کند. و باعث عدم تعادل در شما می شود.

پزشک بیماری اتواسکلروز گوش را چگونه تشخیص می دهد؟

ابتدا بهترین دکتر گوش و حلق و بینی در یزد ،  گوش های شما را معاینه می کند و از شما می پرسد که آیا در شنیدن صداهای بم دچار مشکل شده اید؟ آیا در سر و یا گوشتان صدای وز وز، سوت کشیدن و غیره را احساس می کنید؟ همچنین در افراد خانواده شما کسی مبتلا به این بیماری بوده است و یا نه؟
سپس پزشک توسط اوتوسکوپ، انجام تست های شنوایی و غیره گوش شما را مورد بررسی دقیق تری قرار می دهد، تا از وجود این بیماری آگاه شود.

روش های درمانی اتواسکلروز چیست؟

• تست شنوایی سنجی

پیشرفت این بیماری در همه افراد به صورت یکسان نبوده، و ممکن است در بسیاری از اشخاص به سرعت و در دیگری به مرور و کند تر پیش برود. در این مواقع دکتر توصیه می کند، با مراجعه مرتب و انجام تست شنوایی وجود بیماری و روند پیشرفت آن را مورد برسی قرار دهید.

• سمعک

در برخی موارد و در صورت عدم تمایل بیمار به استفاده از روش های درمانی دیگر اتواسکلروز ترجیح می دهند، که از سمعک برای تقویت صدای اطراف و صدا های بم استفاده کند. با استفاده از سمعک می توان آستانه شنوایی مورد نظر را تنظیم کرد و مشکلات مربوط به کم شنوایی را رفع نمود. بسیاری از افراد تمایل دارند که سمعک مورد استفاد شان دیده نشود. به همین علت از سمعک های نامرئی می توانند استفاده کنند.

• مکمل های غذایی مخصوص

وجود مکمل فلوراید سدیم و مصرف آن طبق تجویز پزشک می تواند، روند بیماری را تا حدی کنترل و کاهش دهد.

• عمل جراحی

گزینه آخر برای درمان اتواسکلروز می تواند جراحی باشد. گاهی اوقات با پیشرفت بیماری و عدم کنترل آن متخصص جراحی، استاپدکتومی را انجام داده و طی این جراحی استخوانچه رکابی مصنوعی را به جای استخوانچه رکابی طبیعی قرار می دهد.

مراقبت های لازم قبل از جراحی گوش میانی

• دو هفته قبل از عمل در معرض نور خورشید قرار نگیرید.
• از مصرف دخانیات و هر موادی که حاوی نیکوتین، تنباکو و غیره می باشد جدا خودداری کند

آیا جراحی به روش استاپدکتومی عوارض دارد؟

این نوع جراحی برای تمامی افراد موثر نبوده و می تواند حتی عوارضی را در پی داشته باشد. از جمله عوارض آن کاهش بیشتر شنوایی در مواردی بسیار نادر خواهد بود. اگر بیماری اتواسکلروز در هر دو گوش بیمار وجود داشته باشد، نمی توان به صورت هم زمان و در یک جلسه آن را جراحی کرد. برای عمل در گوش دیگر باید حدودا شش ماه حداقل صبر کنید.

چه کسانی گزینه مناسب برای جراحی گوش میانی نمی باشند؟

افرادی که ضعف جسمانی و عدم تعادل را دارند نمی توانند برای درمان از روش جراحی بهره ببرند. همچنین وجود هر گونه نوسان افت شنوایی، سوراخ بودن پرده گوش، فرم نامناسب گوش، وجود هر گونه عفونت داخل و یا خارج گوش ها، و غیره می تواند جراحی اتواسکلروز را دچار اختلال کند.

اقدامات لازم بعد از جراحی گوش استاپدکتومی

• از لباس های راحت و دارای دکمه در جلو استفاده کنید.
• حس چشایتان برای چند هفته الی چند ماه تغییر خواهد کرد.
• قطعا پس از انجام جراحی استاپدکتومی به سرگیجه دچار خواهید شد.
• توصیه می شود به سمت گوشی که عمل نشده است به آرامی استراحت کنید.
• آنتی بیوتیک و مسکن های لازم توسط دکتر برای شما تجویز خواهد شد.
• از انجام هر نوع فعالیتی که سبب وارد شدن آب داخل گوش هایتان می شود خودداری کنید.
• تا دو هفته بعد از عمل به علت وجود فشار هوا، از سفر های هوایی خودداری کنید.

چه مواقعی بعد از جراحی گوش به پزشک مراجعه کنیم؟

• سرگیجه مداوم
• درد طولانی و شدید
• هرگونه علامت غیر طبیعی
• در صورت کاهش ناگهانی شنوایی

چگونه کم شنوایی ناشی از اتواسکلروز را کنترل کنیم؟

بهتر است هر چیزی از جمله اثراتی که به سبب یک بیماری ممکن است نمود پیدا کنند را تحت کنترل خود قرار دهید. سبک زندگی سالم را شروع کرده و از بهترین دکتر گوش و حلق و بینی در یزد بخواهید درباره چالش ها و احتمالات این بیماری با شما صحبت کند. نگران نباشید ؛ بیشتر افراد مبتلا به این بیماری توسط عمل جراحی ، شنوایشان بازگشته و دیگر دچار آن نشده اند.

سوالات متداول

چگونه می توانیم از بیماری اتواسکلروز پیشگیری کنیم ؟

همانطور که اشاره شد، عوامل موثر در بروز این بیماری ارادی نبوده و نمی توان از پیشرفت هر یک از آن ها اقدامی موثر انجام داد. به همین منظور بهتر است هر زمان متوجه حضور و پیشرفت این بیماری شدید سریعا به پزشک مراجعه کنید. و طی اقدامات لازم و انجام روش های درمانی از جمله جراحی گوش آسیب دیده از روند پیشرفت آن جلوگیری کنید.

چه کسانی مناسب جراحی استاپدکتومی هستند ؟

افرادی که دارای سیستم ایمنی قوی، سلامت عمومی کامل هستند و می توانند تحت بیهوشی بدون وجود هیچ نگرانی قرار بگیرند گزینه ای مناسب برای جراحی درمانی گوش می باشند.

چه مواردی ریسک وقوع بیماری اتواسکلروز را بالا می برند ؟

• جنسیت : در میان زنان و مردان، آمار ابتلا در خانم ها بیشتر است.

• سن : بروز بیماری و سرعت پیشرفت در افراد کم سن و سال و نوجوان بسیار است.

آیا استخوانچه رکابی مصنوعی نیاز به تعویض دارد؟

استخوان مصنوعی مورد استفاده در جراحی استاپدکتومی هیچ نیازی به تعویض، شارژ کردن و غیره را ندارد. تنها ممکن است با گذشت زمان و نازک شدن ساختار استخوان سندانی، تصادف، خوردن ضربه ای محکم به گوش پروتز دچار جابه جایی شود. در این صورت بیمار باید برای تعویض و انجام جراحی مجدد به بهترین متخصص گوش و حلق و بینی در یزد  مراجعه کند.