امروزه سرطان زبان جزئی از بیماری های شایع در میان برخی افراد است ، که می تواند باعث ایجاد، تومور ، ضایعه و لکه های سفید و غیره بر روی زبان شود. این نوع از بیماری غیر قابل پیش بینی بوده و فرد نمی تواند به راحتی آن را تشخیص دهد ، اما با مراجعه به موقع به دکتر محمد حسین دادگرنیا ، بهترین متخصص گوش و حلقو بینی در یزد ، می توان علاوه بر تشخیص کانسر زبان درمان را به سرعت آغاز کرد.

سرطان زبان- دکتر محمد حسین دادگرنیا

نواحی مختلف بروز سرطان

  • این نوع سرطان ممکن است در ابتدای زبان افراد به وجود آید، که به آن کانسر زبان( tongue cancer ) جلویی گفته می شود.
  • گاهی اوقات علائم سرطان در انتهای زبان و نزدیک به حلق افراد بوده ، که به آن سرطان زبان پشت می گویند.
  • در نهایت کانسر بر روی زبان که در سطح پوست ، بینی ، حنجره ، گلو ، در دستگاه تنفسی و گوارشی به وجود می آید، به آن کانسر در زبان سنگفرشی گفته می شود.

انواع کانسر زبان ( tongue cancer )

 نافذ : در این نوع از علائم سرطان قرحه ی بر روی زبان عمیق تر شده، و تمامی عضلات زبان بیمار را درگیر خواهد کرد.

 جوانه : جوانه هایی مانند قارچ که بر روی زخم ها به وجود می آید.

ارتحاشی : ارتحاشات موجود قبل از زخم های زبانی تشکیل خواهند شد.

غانقرایی : بروز بوی بد دهان و خونریزی از علائم بارز این نوع از سرطان زبان می باشد.

علائم سرطان بر روی زبان چیست؟

  • احساس درد در گلو و زبان
  • بروز زخم بر روی زبان
  • خونریزی زخم های زبان
  • عفونت زخم ها در سطح زبان
  • ایجاد درد در هنگام بلعید غذا
  • بروز لکه های قرمز و سفید بر روی زبان
  • به وجود آمدن تورم و قرمزی بر روی زبان
  • هنگام خوردن مواد غذایی ترش و احساس سوزش بر روی زبان
  • احساس دردی بسیار شدید، در برجستگی ها و زخم های روی سطح زبان

سرطان های زبانی چه عوارضی دارند؟

  • بیماران به علت جذب سموم و کاهش مواد غذایی دچار کاهش وزن، رنگ پریدگی و ضعف شدید بدنی می شوند.
  • همچنین گاهی اوقات ممکن است به علت پارگی عروق خونی، افراد در معرض خونریزی قرار بگیرند و در صورت مراجع دیر به پزشک جانشان را از دست دهند.

علت سرطان دهان (oral cancer) چیست؟

سرطان دهان یا oral cancer به‌طور کلی نتیجه‌ی انحراف‌ها ژنتیکی در سلول‌های دهان است که به نوعی این سلول‌ها به‌طور نامناسب و بی‌نظم رشد کرده و از کنترل بدن خارج می‌شوند. این انحراف‌ها معمولاً نتیجه‌ی تغییرات در DNA سلول‌ها می‌باشند که می‌توانند توسط عوامل محیطی یا ژنتیکی ایجاد شوند.

عوامل محیطی مانند مصرف تنباکو و مصرف الکل به‌ طور قابل ملاحظه‌ای با افزایش خطر ابتلا به سرطان دهان مرتبط هستند. عوامل دیگری مانند عفونت با ویروس پاپیلوما ویروس (HPV)، نقص‌های در سیستم ایمنی بدن، مصرف نامناسب خوراکی‌ها، عدم بهداشت دهان و دندان، و تعرض به تشعشعات نیز می‌توانند نقش داشته باشند.

اگرچه همه افراد ممکن است در معرض این عوامل قرار گیرند، اما فردی که ژنتیک و زندگی‌شناسی خود را به شیوه‌ای سالم نگهدارد، احتمال ابتلا به سرطان دهان را کاهش می‌دهد.

چه زمانی برای درمان سرطان زبان به پزشک مراجعه کنیم؟

باید برای بررسی احتمال وجود سرطان زبان به پزشک مراجعه کنید اگر شما یا هر کسی که می‌شناسید، هر یک از علائم زیر را تجربه کرده باشید:

  • زخم‌های دهنی که به مدت دو هفته یا بیشتر وجود داشته باشد و بهبود نیابد.
  • درد یا تورم در زبان یا دهان که به مدت طولانی ادامه دارد.
  • درد در گوش یا حنجره بدون علت قابل توضیح.
  • خونریزی زبان یا دهان.
  • سختی در حرکت زبان یا مشکلات در بلعیدن.
  • تغییرات در رنگ زبان، مانند تغییر به سوزنی، سفیدی یا قرمزی زبان.
  • احساس انزوایی یا گرفتگی در گلو یا دهان.

اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید، بهتر است بلافاصله به پزشک خود مراجعه کنید. پزشک شما ممکن است برای بررسی بیشتر، انجام آزمایشات تشخیصی مانند بیوپسی (آزمایش برداشتن نمونه بافت) یا انجام تصویربرداری مانند اسکن CT یا MRI را توصیه کند تا بتواند وضعیت شما را دقیق‌تر ارزیابی کند.

روش های درمان سرطان زبان

  • جراحی

یکی از روش های مبارزه با این سرطان جراحی و برداشت تومور است. جراحی سرطان زبان نوعی جراحی تهاجمی می باشد.

  • پرتو درمانی

در این مواقع پزشک تومور را شناسایی کرده و دوزهای بالایی از تشعشعات را به بافت های سرطانی می تاباند.

  • شیمی درمانی

با اقدام روش های شیمی درمانی و پرتو درمانی و داروها را به منظور از بین بردن سرطان زبان به تمامی قسمت های بدن پراکنده خواهند شد.

  • درمان دارویی

در این روش با شیمی درمانی و پرتو درمانی همراه خواهد بود. و طی آن دارو مصرف شد، مولکول سرطان را دچار اختلال خواهد کرد.

کانسر زبان را چگونه می توان تشخیص داد؟

تشخیص دقیق سرطان زبان تنها توسط پزشک امکان پذیر است. با بررسی دقیق دهان و زبان بیماران هرگونه علائم مشکوک به سرطان را بررسی خواهد کرد.

همچنین بهترین متخصص گوش و حلقو بینی در یزد سوال هایی درباره علائم سلامت جسمی شما خواهد پرسید و نواحی مختلف زبان و گردن را معاینه خواهد کرد. در صورت وجود هرگونه توده ای برای تشخیص بهتر و دقیق تر از شما می خواهد که توسط آندوسکپی داخل حفره بینی و گلوی شما را بررسی کند. 

پزشک با برداشت نمونه هایی از سلول و بافت های ناحیه ی توده ای و غیر عادی را خارج کرده و مورد بررسی قرار می دهد. در آزمایشگاه پاتولوژی، توسط پاتولوژیست ( آسیب شناس ) و با استفاده از میکروسکوپ سرطانی بودن آن بررسی خواهد شد.

چه کسانی بیشتر در معرض سرطان زبان قرار دارند؟

ابتلا به این سرطان دارای یک علت مشخص نبوده، اما برخی عوامل می تواند در بروز آن بسیار تاثیر گذار باشد مانند:

مصرف مواد مخدر، سیگار و الکل، آلوده شدن افراد به بیماری های مقاربتی مانندHIV و داشتن سابقه خانوادگی مبتلا به سرطان کانسر، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، عدم مصرف مواد غذایی سالم و غیره می تواند در افزایش احتمال سرطان تاثیر گذار باشد.

گلوسکتومی چیست؟

در این روش از جراحی کانسر تمامی زبان و یا قسمتی از زبان بیمار برداشته می شود. البته پزشک در هنگام جراحی سعی می کند کم ترین آسیب را به زبان وارد کند.این نوع از جراحی بر روی صحبت کردن، غذا خوردن، نفس کشیدن و حتی قورت دادن مواد غذایی فرد را دچار مشکل می کند.

آیا هرگونه بر آمدگی بر روی زبان نگران کننده است؟

  • در بسیاری از موارد علائم های موجود نگران کننده نمی باشد. نا همواری در سطح زبان کاملا طبیعی بوده و نشانه ای از سرطان زبان نمی باشد، گاهی اوقات بر اثر سوختگی به هنگام خوردن نوشیدنی و یا مواد غذایی داغ ایجاد شود. کمبود مواد معدنی، انواع ویتامین ها و غیره هم در نا همواری های زبان بسیار نقش دارند.. جراحات موجود بر روی زبان این افراد بدون درد و سوزش بوده، تنها در برخی موارد نادر ممکن است به هنگام خوردن مواد غذایی ترش و تند واکنش نشان دهد.
  • زبان های شیاردار بیشتر در افراد مسن شایع بوده و تنها باقی مانده مواد غذایی بر روی این شیارها می تواند، موجب حساسیت شود. تنها می توان با استفاده از مسواک ملایم تا حد ممکن آن را کنترل کرد.
  • به علت رشد بیش از حد پرز های بر روی زبان، موجب تغییر رنگ زبان شده اما دردی با خود به همراه نخواهد داشت.
  • در افرادی دیگر به شکل جراحاتی در پشت زبان است و به صورت یک ناحیه قرمز و صاف و براق دیده می شود. عفونت های باکتریایی در بروز آن بسیار موثر بوده و توسط داروهای ضد قارچ بهبود می یابد.

سوالات متداول سرطان زبان

چگونه متوجه شویم که به سرطان مبتلا هستیم؟

رایج ترین علائم های کانسر زبان زخم های موجود بر روی آن و خونریزی بوده، که در برخی موارد دارای دردی دائمی در زبان و دهان می باشد. در این مواقع باید فورا به دکتر مراجعه کنید.

آیا سرطان در این ناحیه قابل درمان است؟

اگر بیماران با بروز کوچک ترین مشکل سریعا به بهترین متخصص گوش و حلق و بینی در یزد مراجعه کنند، با بررسی و تشخیص پزشک می توان به سرعت درمان را آغاز کرد و روند بهبود را افزایش داد. اما هرچه در اقدام مراجعه به بهترین متخصص گوش و حلقو بینی در یزد عجله نکنید، تا بهبودی کامل زمان زیادی را صرف خواهید کرد.

آیا سرطان زبان می تواند کشنده باشد؟

اگر هرچه سریع تر به پزشک مراجعه شود، درمان بسیار مطلوب تر خواهد بود، اما بهتر است توجه داشته باشید، که یکی از خطرناک ترین نوع سرطان ها بوده و در صورت کم توجهی به آن می تواند سبب بروز مرگ در بیماران مبتلا شود.

طول عمر افراد مبتلا به کانسر زبان چقدر است؟

طول عمر افراد مبتلا به میزان حاد بودن سرطان زبان

 بستگی دارد. تقریبا80 درصد از بیماران یکسال بعد از ابتلا جانشان را از دست می دهند.60 درصد دیگر 6 الی 7 سال بعد ممکن است جانشان را از دست دهند. و 50 درصد از افراد ده سال و یا بیشتر زنده خواهند ماند.

بعد از درمان سرطان باید همچنان به متخصص مراجعه کنیم؟

بعد از درمان سرطان باید به طور مداوم به بهترین متخصص گوش و حلق و بینی ، دکتر تغذیه مرتبا مراجعه کنید تا روند بهبودی شما کنترل شود، تا از بروز افزایش احتمالی سرطان جلوگیری شود.

درجه بندی میزان حادی کانسر زبان چگونه است؟

هر مرحله از سرطان دارای سه قسمت مختلف از درجه بندی بوده که میزان حاد و عادی بودن را مشخص می کند.

در این درجه بندی حرف T اندازه تومور را مشخص خواهد کرد. حرف N نفوذ سرطان به غدد لنفاوی و گسترش و حرف M متاستاز موجود در نواحی مختلف بدن بیماران را مشخص خواهد کرد.

آیا می توان از سرطان جلوگیری کرد؟

کاهش مصرف دخانیات، داشتن روابط جنسی ایمن، مصرف مواد غذایی سالم، تزریق واکسن HIV، رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه شش ماه یکبار به دندان پزشک بسیار در کاهش ابتلا به این نوع سرطان نقش دارد.

آیا پس از جراحی زبان عملکرد طبیعی خود را خواهد داشت؟

بسیاری بعد از جراحی مشکلی در تکلم و بلعیدن آن ها به وجود نخواهد آمد. اما در موارد حاد تر بهترین متخصص گوش و حلق و بینی در یزد ، مجبور به برداشت بیشتر بافت زبان و یا پیوند زدن از نواحی دیگر مانند، عضلات قفسه سینه و دست می باشد، که اختلالاتی به همراه خود خواهد داشت.

آیا بوی بد دهان از نشانه های سرطان زبان می باشد؟

اگر بیمار مبتلا به کانسر زبان از نوع حاد باشد علاوه بر علائم دیگر بوی دهان او روز به روز بدتر خواهد شد. این بوی بد دهان ناشی از تومور و افزایش باکتری ها در زبان و دهان می باشد. همه این موارد نشانه هایی از پیشرفت بیماری است.

ممکن است افرادی که رابطه جنسی دهانی نامناسب دارند به سرطان زبان مبتلا شوند؟

برخی از محققان عقیده دارند که رابطه دهانی باعث بروز سرطان زبان ، گلو ، لوزه ها یا اوروفارنکس می شود. اما این موضوع تا چه میزان واقعیت دارد؟ در جواب این سوال باید گفت یکی از خطرناک ترین مورد ابتلا به سرطان اوروفارنکس ، ویروس پاپیلومای انسانی یا اچ پی وی است که حین رابطه جنسی دهانی می تواند کل محتویات داخل دهان و گلو را آلوده کند. پس از آلوده شدن به این ویروس ، سال ها طول می کشد تا شخصی به سرطان زبان ، گلو یا لوزه دچار شود.

اگر بدون کاندوم رابطه جنسی داشتید و موارد یا نشانه های زیر در شما آشکار شد حتما به دکتر مراجعه کنید :

  • گلو درد
  • بثورات ، خارش ، تاول یا برجستگی در دستگاه تناسلی ، زبان ، داخل دهان ، واژن ، مقعد و غیره
  • ترشحات غیر معمول در واژن
  • ترشحات غیر معمول از آلت تناسلی مردان
  • خونریزی و درد در حین یا بعد از مقاربت جنسی
  • خونریزی بین دو پریود
  • وجود درد پایین شکم یا بیضه ها

پیش گیری از سرطان زبان

پیشگیری ابتلا به سرطان زبان به هیچ عنوان ممکن نیست. اگر اشخاص نشانه های سرطان زبان یا علائم آن را همان طور که گفتیم در خود حس کردند باید سریعا به پزشک مراجعه کنند. پس از آنکه پزشک سرطان زبان را تشخیص داد ، درمان شروع می شود. در سبک زندگی افراد عواملی وجود دارد که می تواند خطر ابتلا به این عارضه را به حداقل برسانند. این موارد شامل :

  • رابطه جنسی سالم و استفاده از سد دهانی برای ایجاد رابطه جنسی دهانی
  • بهداشت دهان و دهان که شامل مسواک زدن و نخ دندان می باشد.
  • دریافت یک دوره کامل واکسن اچ پی وی
  • مصرف مواد عذایی سالم و مقوی که شامل سبزیجات و میوه ها می باشد.