سینوزیت (sinusitis ) تورم سینوس هاست که عمدتا بر اثر عفونت ایجاد می شوند البته این عامل از شایعترین علت های ایجاد این عارضه در افراد به حساب می آید. عمدتا در حالت نرمال و طبیعی این بیماری طی 2 الی 3 هفته با مصرف یک دوره دارو تجویز شده توسط دکتر محمد حسین دادگرنیا ، بهترین متخصص گوش و حلق و بینی در یزد این بیماری درمان می شود. اکثرا شایع است که پس از ابتلای فرد به سرماخوردگی یا آنفولانزا فرد احتمال ابتلا به آن را دارد. بعلاوه موجب بوی بد دهان شده و عفونت منجر شده به انسداد راه های تنفسی و درگیری مخاط بینی با چرک و تغییر رنگ از دیگر علائم وجود این بیماری در فرد است همچنین بعد از کرونا در چند سال اخیر نیز از شایعترین بیماری ها در میان افراد جامعه به شمار می رود.

 

سینوزیت - دکتر محمد حسین دادگرنیا

 

سینوزیت چیست؟

یک وضعیت شایع است که در آن سینوس ها متورم شده و معمولا به دلیل یک عفونت ویروسی به وجود می آید. این بیماری عموما طی گذشت 2 الی 3 هفته پیشرفت می کند. در مواقعی که sinusitis به طور مکرر اتفاق بیفتد یا علائم شدیدی را داشته باشید حتما باید برای روند درمان به بهترین متخصص مراجعه کنید که بهترین شیوه درمان را در پی بگیرید.

اگر بخواهیم ریزبینانه تر در مورد این بیماری حرف بزنیم باید گفت که صورت انسان دارای حفره های بسیاری است که به آن ها سینوس می گویند. دراستخوان نواحی جمجمه و صورت انسان ، پشت استخوان گونه ها ، پیشانی و اطراف بینی قرار دارند که با هوا پر می شوند. این حفره ها همگی دارای پوششی نرم هستند که به آن ها مخاط می گویند و معمولا از طریق بینی با عبور از مجاری بینی ترشح می شوند.

زمانی که شخص دچار عارضه سینوزیت می شود، غشاهای مخاطی بینی ، گلو و حتی سینوس ها ملتهب شده و دچار تورم می شوند. بنابراین مجاری و کانال های عبوری به دلیل تورم ناحیه سینوس ، مسدود می شوند و این گرفتگی ، فضایی مرطوب و آماده برای عفونت را ایجاد می کند در نتیجه سینوس هایی که دچار عفونت شده و امکان تخلیه نیز برای آن ها وجود ندارد ، مملو از چرک شده و علائمی مانند ترشحات غلیظ به رنگ سبز یا زرد ، درد در ناحیه صورت ، بوی بد دهان و غیره را سبب می شوند.

علائم شایع سینوزیت

درد و فشار در صورت : این درد معمولاً در قسمت های مختلف صورت مانند پایین پیشانی ، بینی ، گوش ها یا چشم ها احساس می شود.

تورم و سوزش در بینی : افزایش ترشحات و تورم سینوس های بینی می تواند باعث ناراحتی و سوزش در این ناحیه شود.

آبریزش بینی : بیماران ممکن است احساس کنند که بینی آنها “‘گرفته ” و آبریزش شدیدی در بینی دارند که معمولاً به رنگ زرد یا سبز است.

افزایش سردرد : برخی از افراد ممکن است درد و فشار را در ناحیه سر بالای چشم یا در ناحیه پشت سر تجربه کنند.

تب و خستگی : سینوزیت می تواند با تب و احساس خستگی و ضعف عمومی همراه باشد، به خصوص اگر به دلیل عفونت باشد.

بوی بد دهان : ترشحات بینی باعث ایجاد بوی بد در بینی و حتی دهان می شود . اگرچه علائم سینوزیت اغلب شدید و آزاردهنده است ، اما با درمان مناسب ، بیشتر موارد این وضعیت بهبود می یابد. در صورت مشاهده هر یک از این علائم ، بهتر است هرچه سریع تر با پزشک معالج خود مشورت کنید .

بررسی جامع تفاوت میان علائم سینوزیت حاد و مزمن

مدت زمان علائم
علائم سینوزیت حاد معمولاً تا چند هفته دوام می‌ آورند و سپس بهبود می‌ یابند درحالی که علائم نوع مزمن آن ، بیش از ۱۲ هفته به طول می ‌انجامد و ممکن است به طور مداوم یا دوره‌ ای باشد

شدت علائم
علائم نوع حاد شدت بیشتری دارند و ممکن است شدیدتر و ناخوشایند تر باشند حال آنکه علائم در نوع مزمن ، معمولاً شدت کمتری دارند ؛ اما فرد را در طولانی مدت درگیر خود می کنند.

نوع درد
در نوع اول این بیماری درد حاد و شدید نشان داده می‌ شود ؛ اما در سینوزیت مزمن درد معمولاً ملایم ‌تر و مداوم ‌تر است و بیشتر به عنوان فشار یا تنگی توصیف شود.

علت و نشأت
سینوزیت حاد معمولاً به علت عفونت ویروسی یا باکتریایی اتفاق می ‌افتد که در نوع مزمن آن ممکن است به علت عواملی مانند التهابات مزمن ، حساسیت‌ های ناشی از آلرژی ، تغییرات ساختاری در سینوس ‌ها یا عوامل دیگر رخ دهد.

پاسخ به درمان
درمان سینوزیت حاد آسان تر است عموماً و با مصرف آنتی ‌بیوتیک ‌ها و داروهای ضد التهابی ، بهبود می ‌یابد اما این بیماری در نوع مزمن ، ممکن است به درمان ‌های مختلف نیاز داشته باشد و برخی از آن ها نیز نیاز به درمان طولانی مدت دارند.

شروع سینوزیت با یک سرماخوردگی ساده!

سِینوزیت پس از سرماخوردگی شایع است. در واقع به معنی التهاب لایه‌ های داخلی بینی که موجب عفونت و نشانه های مشابه انسداد در بینی خواهد بود. بهتر است به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید تا تشخیص دقیق داده شود و درمان مناسبی را برای شما تجویز کند.

پولیپ بینی چطور موجب سینوزیت می ‌شود؟

پولیپ های بینی معمولا بافت های غیرطبیعی در داخل بینی هستند که می ‌توانند باعث مسدود شدن مجرای تنفسی شوند. وقتی پولیپ ها بزرگ میشوند و مجراها رو مسدود می ‌کنند، ممکن است هوا به درستی عبور نکند. این باعث ایجاد شرایط مثل سینوزیت (التهاب دیواره‌ های بینی) خواهد شد. در نتیجه، پولیپ های بینی می‌توانند یکی از علل احتمالی سینوزیت به شمار بیایند. اما حتما بهتر است با یک متخصص گوش و حلق و بینی گفت ‌و گو کنید تا اطلاعات دقیق ‌تر را دریافت کنید.

چه افرادی بیشتر در معرض ابتلا به سینوزیت قرار دارند؟

سینوزیت یک التهاب درون بینی است و هر کسی ممکن است به آن مبتلا شود. با این حال، برخی افراد بیشتر در معرض خطر ابتلا قرار دارند. به عنوان مثال:

  • افرادی که قرص و داروهای آنتی بیوتیک را استفاده می کنند سیستم ایمنی ضعیفی را دارند و ممکن است که به این بیماری دچار شوند.
  • کسانی که دچار عفونت‌ های تنفسی مکرر هستند و سیستم ایمنی آن‌ ها ضعیف است.
  • افرادی که عوامل خطر دیگری مانند آلرژی ‌های نیش زنبور، بیماری سیستمیک را دارند.

اما این ها فقط مواردی هستند که شخص را در خطر بیشتر قرار می ‌دهند و همه‌ افراد به شکل عمومی ممکن است به سینوزیت مبتلا شوند. برای تشخیص دقیق و درمان موثر، بهتر است با متخصص گوش و حلق و بینی مشورت کنید.

تشخیص سینوزیت به چه صورت است؟

تشخیص ابتلا به سینوزیت عموما براساس تاریخچه بالینی، علائم و نشانه ها و بررسی جسمی توسط پزشک صورت می ‌گیرد. در زمینه تشخیص سینوزیت، ممکن است پزشک شما از روش‌ های زیر استفاده کند:

  1. مصاحبه و بررسی تاریخچه بالینی: پزشک شما ممکن است سوالاتی در مورد علائم ها، مدت زمان آنها، عوامل تشدید کننده، حالت عمومی، و تاریخچه تماس با عوامل احتمالی عفونت (مانند سرماخوردگی) بپرسد.
  2. بررسی جسمی: پزشک شما ممکن است ناحیه صورت و بینی شما را بررسی کند تا نشانه‌ هایی از التهاب و عفونت را تشخیص دهد.
  3. تصویربرداری: در برخی موارد ممکن است پزشک شما از فنون تصویربرداری مانند اسکن سینوس ها با تجهیزات رادیولوژیک استفاده کند تا نشانه‌های مشخص تری درباره سینوزیت بیابد.

عوامل موثر در ابتلا به سینوزیت

دلایل تاثیرگذار مختلفی می توانند در ابتلا به این عارضه موثر باشند که برخی از مهم ترین آن ها عبارتند از :

  • آلرژی و حساسیت
  • سرماخوردگی
  • شنا کردن و شیرجه های ناگهانی در استخرهای آلوده
  • انحراف تیغه بینی
  • کشیدن سیگار
  • در عصر حاضر کرونا

در صورت مشاهده کدام علائم باید به وجود سینوزیت شک کرد؟

معمولا زمانی که عفونت دستگاه تنفسی در حد یک سرماخوردگی باشد ، شروع می شود. در صورتی که فرد درگیر یک سرماخوردگی پایدار و طولانی شده باشد و علائم زیر در شخص نمایان شود ، ممکن است مبتلا به sinusitis شده باشد.

  • ترشحات مخاطی به رنگ سبز یا زرد
  • کاهش حس بویایی
  • انسداد بینی
  • سردردهایی که پس از بیداری در مواقع صبح رخ می دهد
  • حساسیت به گرما و سرما
  • بد خوابیدن شبانه
  • اختلالات تنفسی
  • آبریزش بینی
  • سرماخوردگی های پی در پی و شدید
  • بی اشتهایی در وعده صبحانه
  • بوی بد دهان
  • ترشحات پشت حلق
  • خستگی مفرط در طول روز

علائم ابتلا به سینوزیت در کودکان 

نشانه های ابتلا به این بیماری در سنین مختلف متفاوت است. علائم هر بیماری به خصوص این عارضه در کودکان با بزرگسالان تفاوت های بسزایی دارد. نمایان شدن سینوزیت در کودکان با سنین کمتر ، همراه با نشانه هایی مشابه سرماخوردگی است ؛ مانند آبریزش بینی ، تب خفیف ، انسداد بینی و غیره. کودکان مبتلا به این بیماری عمدتا تحریک پذیر شده و غذا دادن به آن ها دردسر ساز و سخت می شود و احتمالا حالت صدای آن ها تو دماغی شده و همانند تایم های شده است که سرماخوردگی شدیدی دارد.

انواع مختلف سر درد و ارتباط آن 

سر درد علت ها و تنوع بسیاری دارد. دلایل به وجود آمدن آنها بسته به این که کدام نواحی از سر را درگیر کرده است می تواند متفاوت باشد. پس در نتیجه می توان گفت که هر سردردی بیانگر علائم بیماری فوق نمی باشد. عمدتا سردرد های سینوزیتی در قسمت مرکزی صورت احساس می شود. یکی از شایع ترین علائم نشانه های بروز آن ، وجود سر درد است. اما باید توجه داشت که هر سر دردی را نمی توان به عنوان علائم sinusitis تلقی کرد. گاهی ممکن است این سر درد به علت عارضه میگرن باشد ، همچنین گاهی اوقات مشکلات ناشی از آلرژی با این بیماری عفونی اشتباه گرفته می شود.

عواملی که می تواند موجب تشدید شوند :

برخی موارد می توانند در تشدید این بیماری بسیار موثر باشد. لازم است که در شناخت و دانستن این امر دقت کنید که اگر در معرض ابتلا به سینوزیت هستید موجب تشدید آن نشوید :

  • کشیدن سیگار
  • پولیپ بینی
  • آلرژی داشتن
  • سیستم ایمنی ضعیف بدن
  • مبتلا بودن به بیماری هایی همانند آسم و تب یونجه

چند مدل سینوزیت وجود دارد؟

به طور جامع می توان این بیماری را بر اساس دو معیار موقعیت درگیری سینوس ها و مدت زمان ابتلای فرد بیمار میتوان دسته بندی کرد:

از لحاظ قرار گیری مکانی

4نوع مختلف سینوس در اطراف صورت وجود دارد :

  • سینوس پیشانی ( frontal sinuses) : در استخوان پیشانی و بالای چشم واقع شده اند. قابل توجه است بدانید که این سینوس ها از هفت سالگی به بعد به وجود می آیند و به عبارتی دیگر انسان از سن 5 تا 10 سالگی اکثرا این سینوس را ندارد.خوب است بدانید بروز سینوزیت در این ناحیه موجب ایجاد سردرد و فشار در بالای چشم ها می شود.
  • سینوس اسفنوئید ( sphenoid sinuses) : در پشت چشم ها و ناحیه مرکزی استخوان جمجمه در زیر غده هیپوفیز قرار گرفته است. بیماری مذکور در این سینوس موجب احساس درد و فشار در نواحی پشت چشم ها می شود. در نظر داشته باشید این سینوس ها در سنین بلوغ ظاهر می گردند.
  • سینوس اتموئید ( ethmoid sinuses) : مکان قرار گیری این سینوس بین دو چشم و بینی ، و واقع در استخوان اتموئید است. این نوع سینوس از زمان تولد با انسان همراه است و تا سن هیجده سالگی در حال تکامل و رشد می باشد. سینوزیت در این سینوس موجب بروز درد و فشار در نواحی بین دو چشم و بینی شده است.
  • سینوس فکی ( maxillary sinuses) : در زیر چشم و در استخوان گونه قرار دارند. اختلال واقع در این سینوس موجب ایجاد درد و حس فشار در گونه شخص می شود.

از لحاظ مدت درگیری فرد بیمار

  • حالت مزمن :

کمترین زمانی که برای بروز نشانه های این نوع از sinusitis وجود دارد 12 هفته می باشد. در برخی افراد امکان دارد که علائم نهان باشد و خیلی دیر متوجه شود. به نسبت دیگر سینوزیت ها این مدل از شدت بیشتری برخوردار است و احتمال دارد بر اثر آلرژی به قارچ ها ، گرده ها و مواردی از این دست رخ دهد. همچنین این بیماری در اثر نادیده گرفتن حالت حاد و مشاهده مکرر علائم بیماری نیز احتمال بروز و ابتلا شخص وجود دارد. کسانی که هر یک از شرایط زیر را داشته باشند بیشتر در معرض ابتلا قرار می گیرند :

  • پولیپ بینی
  • انسداد مجاری تنفسی
  • اختلالات تنفسی

باید به خاطر داشت که علائم سینوزیت مزمن بسیار مشابه سرماخوردگی است یکسری از علائم عبارتند از مشکل در تنفس ، سر درد های گه گداری ، از بین رفتن حس بویایی ، تخلیه مخاط بینی همراه با چرک و غیره از دسته نشانه های حالت مزمن این بیماری به حساب می آیند.

  • حالت حاد :

ماندگاری علائم این این عارضه عموما 2 الی 3 هفته به حساب می آید حتی در برخی موارد کمتر از ده روز به طول می انجامد. حدودا نوع شایع این بیماری به حساب می آید و می توان این ادعا را داشت که هر فرد در طول مدت عمر خود حداقل یکبار تجربه ابتلا به سینوس حاد را داشته است عمدتا به همراه علائم سرماخوردگی شروع می شود که ویروس سرماخوردگی از علت های ایجاد ابتلا فرد به عفونت سینوس حاد است و باعث التهاب و متورم شدن سینوس ها می گردد. گاهی ممکن است این نوع از بیماری فوق بر اثر عفونی شدن گوش میانی به وجود آید.

  • حالت حاد مکرر :

هنگامی که علائم عارضه حاد بیش از 4 بار در مدت زمان یک سال تکرار شود و بازه زمانی ماندگاری آن در هر بار ابتلا کمتر از 14 روز باشد بهترین متخصص گوش و حلق و بینی یزد ، بر این باور است که بیمار به سینوزیت حاد مکرر مبتلا شده است. با توجه به صلاحدید پزشک به نسبت شرایط بیمار دوره درمان را آغاز می کنند.

آیا در بارداری ابتلا به این بیماری خطرناک است؟

اختلال فوق یک نوع عفونت سینوس است پس خطری مادر و جنین را تهدید نمی کند اما لازم به ذکر است که کم اشتهایی و بی حالی مادر به علت ابتلا به هر نوع بیماری خطر به حساب می آید در نتیجه برای مقابله از کم اشتهایی و تضعیف مادر و جنین بهتر است از غذایی سالم تری همچون مصرف مواد مقوی مانند میوه و سبزیجات در رژیم غذایی استفاده کنند. این بیماری حالت تهوع را تشدید می کند در این نمونه خاص ،در زمان بارداری باید دقت داشت که جنین از مادر تغذیه می کند و هر چقدر مادر غذای مقوی و سالم تری مصرف کند متقابلا فرزند سالمی را خواهد داشت. در این مواقع این سوال به ذهن می رسد که چه چیزی بخوری برای درمان آن مناسب است؟ بادی بدانید که مصرف مایعات و سوپ ، خوردن میوه و سبزیجات ، خواب مناسب و استراحت کافی و همچنین خشک کردن موها بعد از استحمام از مهمترین موارد جهت کنترل سینوزیت در زمان بارداری به شمار می روند.

نحوه تشخیص سینوزیت به چه صورت است؟

در مسیر تشخیص ابتدا باید نزد بهترین متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید و توسط ایشان مورد معاینه و چکاپ قرار بگیرید. در مرحله اولیه به صورت فیزیکی داخل بینی را معاینه و بعد از دانستن شرایط چند روزه اخیر فرد متقاضی طبق صلاحدید روش های تشخیص دقیق تری همانند سی تی اسکن و آندوسکوپی را به کار می گیرد. در پروسه سی تی اسکن این امکان را به پزشک می دهد که حفره ها و مجاری سینوسی را بررسی و معاینه کند اما در متد آندوسکوپی بینی و سینوس به وسیله دوربینی که به داخل مجاری فرستاده می شود تصاویر و اطلاعات دقیق تری در اختیار متخصص قرار می دهد. در نتیجه با توجه به توضیحات هر دو روش عموما روش آندوسکوپی بهترین جواب را به ارمغان می آورد.

طب سنتی در روند بهبود و درمان بیماری چه تاثیری دارد؟

یکی ا ز بهترین روش های درمان و بهبودی فرد از بیماری سینوزیت استفاده از روش های سنتی و مصرف مواد غذایی و گیاهی که خصلت درمانی دارند ، و اغلب بدون عارضه به روند درمان کمک می کنند. شایان ذکر است که اگر بیماری مذکور در شرایط جدی تر و حاد باشد لازم است که بهترین متخصص گوش و حلق و بنیی شما را معاینه کرده و روش درمان را طبق شرایط جسمانی فرد متقاضی در نظر بگیرد.